Giáo dục đoàn viên, thanh thiếu niên là chức năng cơ bản của Đoàn, trở thành nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và mục tiêu cao nhất của hoạt động Đoàn cũng như phong trào thanh thiếu nhi. Công tác giáo dục trong tổ chức Đoàn phải được tiến hành thường xuyên và không ngừng sáng tạo. Cùng với xu thế hội nhập và sự phát triển của nền kinh tế, cơ chế thị trường, khoa học, kỹ thuật… hiện nay, Việt Nam đang là một trong những nước có tốc độ phát triển Internet mạnh mẽ với nhu cầu, khả năng sử dụng Internet trong thanh niên ngày càng tăng cao và phổ biến, hầu như bạn trẻ nào cũng có khả năng tiếp cận mạng. Do vậy, việc sử dụng mạng xã hội như công cụ tuyên truyền, định hướng tư tưởng, giáo dục đạo đức, lý tưởng cách mạng, cung cấp nhu cầu thông tin chính xác cho thanh niên là một điều tất yếu mà các cấp bộ Đoàn hướng đến trong xu thế phát triển chung hiện nay.
Với những tính năng vượt trội, nguồn thông tin phong phú, chức năng đa dạng cùng với sự gia tăng ngày càng đông đảo các thành viên. Trong những năm qua Đoàn phường đã chỉ đạo thành lập 20 trang facebook của Đoàn phường và BCH các chi đoàn nhằm phục vụ cho các hoạt động của tổ chức Đoàn. Bằng việc duy trì các trang mạng xã hội này, không những làm tốt công tác kết nối, tương tác giữa tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh thiếu nhi mà còn là cánh tay nối dài của Đoàn - Hội - Đội trong việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục; cập nhật, chia sẻ thông tin nhanh nhất đối với hoạt động của các cấp bộ Đoàn; nắm bắt được tình hình, tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, thanh niên và là sân chơi bổ ích, nơi học tập, trao đổi kinh nghiệm cho đoàn viên, thanh thiếu niên Có thể nói, mạng xã hội đã góp phần quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục của Đoàn. Các thông tin, hình ảnh được chuyển tải kịp thời, sinh động, thường xuyên, nhanh nhất, nâng cao chất lượng tuyên truyền và sức thuyết phục thanh niên. Hiệu quả mạnh mẽ nhất từ việc sử dụng mạng xã hội có thể thấy rõ ràng nhất là trong công tác cài đặt định danh điện tử VNEID. Công tác cài đặt đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận và mạng xã hội đóng một vài trò rất quan trọng. Mạng xã hội khi được kiểm soát đúng, sử dụng hiệu quả sẽ là “địa chỉ uy tín” để người dân xác minh lại những thông tin sai lệch, thiếu căn cứ trên mạng xã hội. Người dân cũng có “chỗ dựa” để nắm bắt tình hình, cả trong nước và quốc tế để chủ động và ý thức hơn trong việc phòng tránh dịch bệnh, góp phần đẩy lùi đại dịch nhanh chóng hơn.
Tuy nhiên mạng xã hội không phải là một vũng đất hứa nếu như chúng ta không tự trang bị cho bản thân mình những kỷ năng phân biệt, sàng lọc thông tin. Thực tế thời gian hiện nay, các thế lực thù địch thường đưa lên mạng xã hội những quan điểm, luận điệu xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo sự thật… để phủ nhận vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng. Chúng lợi dụng những sơ hở, thiếu sót trong triển khai các chính sách phát triển kinh tế – xã hội của chính quyền các cấp, các vụ phức tạp như Đồng Tâm (Hà Nội), ô nhiễm môi trường biển do Formosa gây ra ở các tỉnh miền Trung, việc thảo luận dự luật đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt, cá biệt một số cá nhân còn bị ảo tưởng sức mạnh thường xuyên đăng tải hình ảnh bạo lực, sử dụng chất kích thích, cờ bạc, phát ngôn bừa bãi,... lên các trang mạng xã hội. Những video, bài viết phản cảm này gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý người xem, đa phần là những người chưa đủ tuổi vị thành niên, học sinh, sinh viên… Đáng nói là những video, bài viết này lại đem về nhiều lượt xem, bình luận, chia sẻ. … để kích động dư luận, hình thành tâm lý phản kháng, tư tưởng bất mãn, chống đối, xuất hiện nhiều trào lưu, hot trend ảnh hưởng đến nhận thức của giới trẻ.
Trước những luận điệu sai trái của các thế lực thù địch đưa lên mạng xã hội hiện nay, đã có một bộ phận đoàn viên, thanh niên nhận thức đúng bản chất của các thế lực thù địch nên đã lên án, phê phán đấu tranh chống lại những thông tin sai trái, cảnh tỉnh tuyên truyền cho mọi người không like, share.
Nhưng bên cạnh đó thật đáng buồn khi không ít đoàn viên thanh niên không cần kiếm chứng thông tin đó sai hay đúng cứ lao vào like, share, có những bình luận mang tính thể hiện quan điểm ủng hộ các thế lực thù địch, nói xấu sự lãnh đạo của Đảng ta, còn tuyên truyền, lôi kéo, kêu gọi kích động mọi người. Họ không nhận thức được rằng những việc làm, hành động đó là chống lại Nhà nước, Đảng ta, là vi phạm pháp luật. Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức của đoàn viên, thanh niên trong quá trình sự dụng mạng xã hội, chưa nhận thức được tính đúng đắn, xác thực, kiểm chứng của những thông tin.

Cần Tăng cường công tác động viên, khen thưởng, biểu dương và đoàn viên thanh niên cần xây dựng cho mình bọ lọc thông tin, luôn chủ động nâng cao kiến thức xã hội về mọi mặt, nhằm xây dựng cho mình nhận thức chính trị đúng đắn để xem xét, tiếp cận thông tin một cách khách quan, đầy đủ, chính xác từ những nguồn thông tin chính thống, tránh tiếp cận thông tin phiến diện, một chiều. Nâng cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng tham gia đấu tranh với những nhận thức không đúng, ngộ nhận, mơ hồ trước các nguồn thông tin sai trái, thù địch, trái với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.
Thực tế cho thấy công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nếu được thực hiện tốt sẽ góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tôn trọng và tự giác chấp hành pháp luật cho cán bộ và Nhân dân. Có thể nói mỗi hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nêu trên đều có những ưu điểm, thế mạnh riêng và sẽ là những hướng đi mới, khẳng định tính đúng đắn trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong tình hình hiện nay.
Đăng Sáng - Thành Đoàn Vinh